ZIRTIRTUTE HI HNAM DINTU AN NI (Teachers are the builder of the Nation ) -R.Zoramenga.


Thlasik anga khel lova kan hman thin ni hlu leh ropui tak Zirtirtute Ni chu kan lo thleng leh ta. Vawiin Zirtirtute ni vawi 63 - na kan lo thlen hian Zirtirtute hlutna, hnam dintu an nihna te leh an ropuina te hre thar lehin, zahna chibai i buk theuh ang u.

 Zirtirtute Ni(Teachers day) lo pianchhuah dan: Dr Sarvepalli Radhakrishna hi September ni-5, 1888 khan Madras State, Tirupati khua a Niyogi Brahmin chhungkua atangin a lo piang a.

  Mithiam chung chuang Dr Sarvepalli Radhakrishna hian Kum 18 mi lek a nih laiin Madras Christian College atangin BA Philosophy zovin, Kum 20 mi a nihin MA a zo leh thei bawk. Khawvel ram hrang hrang a University 100 chuangin honorary degree Ph.D, D.Ph, D.Sc etc an hlan a, amah anga hetiang honorary degree dawng hi an vang hle.

 Kum 21 mi a nih Khan Madras Christian College -ah Asst. Professor hna a thawk a, Kum 1918 ah University of Mysore-ah professor hna a thawk leh bawk. Calcutta University ah Kum 1921 Khan Professor hna a thawk leh a, zirna lamah a thawh hlawk em avangin Kum 1931 Khan Knighthood nihna hlan a ni a, Governor general of India-in Earl of Willington a pe bawk.

  Zirtirtu ropui leh mithiam chung chuang Dr Sarvepalli hian India leh Worldwide politics -ah pawh huhang lian tak neiin, nihna pawimawh tak tak a lo chelh tawh thin. Kum 1931 Khan league of Nation Committee for intellectual Cooperation Member niin, Kum 1946-1952 Khan UNESCO member a ni leh a, Kum 1949-1952 Khan India Ambassador for  Soviet Union hna chelh bawk. Kum 1952-1962 Khan India Vice President hna chelhin, Kum 1062-1967 chhung Khan India President pahnihna ni tura thlan tlin a ni leh bawk. 

 India ram leh hnam tan mi hlu leh zirtirtu ropui tak Dr Sarvepalli Radhakrishna piancham September ni - 5 chu Zirtirtute Ni a tan hman niin, Kum 1962 atang khan India ram pumpuiah urhsun taka hman chhoh a lo ni ta a ni. Mithiam chung chuang leh Zirtirtu ropui Dr Sarvepalli Radhakrishna piancham September ni-5 khera Zirtirtute Ni -ah India ramin kan hmang hi hman awm reng pawh a lo ni e.

Zirtirtute hi hnam dintu an nihna chhan" Zirtirtute hi ram leh hnam dintu an ni tih hi kan hriat a tul hle. 

 Zirna hi Bible ( Thuthlung hlui leh Thuthlung thar) hun lai Aigupta, Babulon, Persian, Greek leh Rome hun lai atang daih tawh khan a lo in tan daih tawh a, Lal Isua Krista lo pian hma daih tawh khan Zirna in leh hmun lian tak tak din a lo ni tawh a ni. Zirna leh zirtirtu ropui tak tak khawvelin a lo neih tawh thin avangin, khawvel finna lo sang chho zel chuan , kan tun hun Cyberspace age - ah khawvel hi min hlangkaiin, changkannna leh hmasawnna lamtluang kan zawh mek zel a nih hi. 

 Hnam dinna leh hmasawnna kawng min hruaitu Zirtirtute hnathawh tlem han tarlang ila;

1. True Education: Khawvel hringfa tungchhova kal zawng zawng te hian Zirtirna dawn kan mamawh vek. Zirtirtuten an thiamna leh theihna zawng zawng sawm khawma  min enkawlin, an hnen atang chuan hriatna ril( knowledge), thiamna(Skill) leh thiltihtheihna hlu tak(power)*  kan lo nei thei thin a ni. Education is all round development tih a nih ang ngeiin, min zirtirna hlu tak tak avangin; ram, hnam, khawtlang leh chhungkua hrang hrang ten hmasawnna kawng zawh tirin, raltiang min mai tir thin. 

  Vawiin hian kan ramin officer  chhuanawm tak tak IAS, IPS, MCS,Scientist ropui tak tak, inventor hlu tak tak leh Medicine doctors,etc kan neih na chhan pawh hi tute vang nge ni ang? Tute vang mah a ni lo, anmahni lo kaihhruai a, zirtirna nitin pe thintu zirtirtute vang a ni.

  Kan ram leh hnam khai dingtu leh hmasawnna kawng a min hruaitu Sorkar Department hranga a officers rualte chher chhuaktu Zirtirtute hi ram leh hnam lungphum tinghet a , sustainable development dintu te an ni

2.Charecter Development: Hringfate thinglungah hian atna, sualna leh mawlna hi a bet tlat a, nu chhul atanga kan lo chhuah tirh atangin atna leh mawlna thinlung pu kan ni. Chung kan atna leh mawlna zawng zawngte paih kiang a, nungchang mawi leh tha, fina thinlung kan neih theih nan zirtirtu ten theih tawp chhuahin min zirtir thin.

 Zirtirtute  min zirtirna leh kaihhruaina vangin mawlna leh atna chu um bo a awmin, ram, hnam leh khawtlang tan min hlu tak tak , khua leh tui thaah chher chhuah kan lo ni ta zawk thin a ni. 

 Hmasawnna kawng a kan ram leh hnam min hruaitu tur te, khua leh tui tha tak ni a; sualna hrang hrang(Social Evils) hmeh mit nia, ram ralmuang tak min din saktute chu Vawiina kan Zirtirtute hi an ni.

3.Innovation: Kan ram leh hnam hmel hmang a tha zawnga min thlak danglam saktu leh khawvel changkanna kawng midangte ruala min pen luh tir a, kawng dik leh thaa min hruaitute an ni. Kan society nihna tha lo, nundan mawi lo leh  zahpui awm tak ni thin kha, Society nuam leh changkang min hlangkai thin a ni.

4.Social Awareness: Kan ram mamawh, kan tana tha tur leh min ti chhe theitu heang hrangte hriatfiahna kan neih theih nan min din chhuahtu an ni a. An mi zirtirna avangin Social bad practice leh Social Evils tam tak nuaibo a ni mek zel bawk. An class room chhung hi laboratory ropui tak ang a ni a, class room chhunga thute chu ram leh hnam hma hun hriltu turte an nih avangin Zirtirtute zirtirna angin ram leh hnam hi a awm zel dawn a ni tih hi kan hriat theuh a pawimawh a ni.

5. Cultural Preservation: Kan hnam tih dan Tradition leh Culture zawng zawng humhim a, venghimtu an ni. Naupangte thinlungah kan hnam nihphung ropui tak tak chi anga tuh nghet theitu an ni a. Hnam boral mai tur humhimtu leh hnam dintu ropui tak an ni.

6. Empowerment (Empower Students: Naupanga theihna awmte hai chhuah saktu an ni a. Thiamna leh theihna ril Naupanga awm zawn chhuah sak a, chung an theihna leh thiamna chu hman tangkai dan tur ni tin ngaihtuah a, zirtir thin tu an ni.

  Pathianin mi tinte hi talent min pe vek a, mahse chung kan theihna leh thiam ril bik nei reng siin, haichhuah dan thiam loh vanga nun awmze nei lova hmang mai mai thin mi tam tak an awm. 

  Zirtirtute chuan naupangte angkhat veka enin, nitin an theihna hai chhuah sak tumin an bei thin a. An thawhrimna avangin mi hlawhtling leh mi ropui tak tak ramin kan lo nei ta thin a ni.

Heng thiamna ril bik; logical intelligence, spatial intelligence, kinethetics intelligence, linguistic intelligence, Musical  intelligence, inter / Intra personal intelligence nei in phumru hai chhuak a, kan ram leh hnam lungphum tinghettu leh hmasawnna rahbi min rah tir tute chu Zirtirtute ngei hi an ni.

A chungah ka tarlan points tlemte atang ringawt pawh khian Zirtirtute hi hnam dintu an ni tih hi kan hre theuh awm e. 

 Kan ram leh hnam boral mai tur chelh ding tlat a, hnam leh ram ropuia min hlangkaitu zirtirtute hi zahin, i chawimawi thin ang u. 

Zirtirtute hi hnam dintute an ni.

The Lawngtlai Post

Lalngheta Ralte (Ma-Ngheta) Electric Veng, Lawngtlai , Lawngtlai Dist. Phone: 9862843773 e-mail:lalnghetaralte@gmail.com

Post a Comment

Previous Post Next Post